تحلیل «تفکر» بر دومین جلسه مشترک نمایندگان مجلس و خبرگان با مدیران استان با موضوع پسماند؛
به احترام طبیعت و محیطزیست
امروز اعضای مجمع نمایندگان مازندران و مجلس خبرگان رهبری به اتفاق مدیران ارشد اجرایی استان مازندران در دفتر نمایندگی ولی فقیه نشستند و در بخش مهمی از این نشست، ابرچالش پسماند در استان را مورد بررسی قرار دادند و از خسارتهای دپو و دفع سنتی زباله در 27 نقطه استان بر طبیعت، محیطزیست و سلامت عمومی گفتند.
به گزارش تفکر، معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور وضعیت خسارت پسماند به آب، خاک و پوشش گیاهی مازندران را خطرناک و فاجعهآمیز توصیف کرد و گفت: طبق بررسیهای میدانی، خسارت سالانه دپو و دفن زباله در 27 نقطه مازندران به طبیعت این خطه شمالی، ۷۰ هزار میلیارد ریال است.
داستان زباله داستانی تکراری برای مردم و مدیران شده است و چنددهه سال است همه مدیران این وضعیت را محکوم میکنند و نامطلوب میدانند اما همزمان چند دهه است که یک روش در استان مازندران بهعنوان مدیریت پسماند اجرایی و عملیاتی میشود و آن دفن و دپو و ایجاد «لندفیل» است که ابداً بهداشتی نیست و بسیار برای محیطزیست، طبیعت و مآلاً سلامت عموم مردم، پوشش گیاهی و حیوانات خطرناک است از این منظر که آبهای سطحی و زیرزمینی و همچنین خاک را آلوده میکند.
در مقطعی برای جبران خسارتهای ناشی از آن، ایده زبالهسوز را طرح و در نوشهر و ساری نیز این ایده را اجرا کردند اما خیلی زود متوجه شدند سوزاندن زباله برای طبیعت، محیطزیست و سلامت عمومی اگر بیشتر از دپو و دفن زباله نباشد کمتر نیست ضمن اینکه اعتبارات سنگینی در این مسیر به هدر رفت و استاندار مازندران نیز در این نشست به آن اشاره کرد.
در این نشست همچنین از فعالیت مافیای زباله سخن گفته شد که آن هم درست است و شاهد هستیم ماهانه صورتحساب مالی سنگینی روی دست شهرداریها و درحقیقت مردم میگذارد.
برخی نیز گفتند لازم است با کمک نخبگان دانشگاهی و شرکتهای دانشبنیان، با این اَبَرچالش به مقابله برخاست و این مشکل را حل کرد که این هم سخن درستی است اما باز هم در این نشست از سهم مردم غفلت شد.
زباله را مردم و شهروندان تولید میکنند و گام اول و اصولی در مدیریت پسماند، تفکیک زباله در محل تولید -آشپزخانه منازل- است و لازم است از آحاد جامعه بهویژه زنان خانهدار کمک گرفت و برای استفاده از این ظرفیت، باید برنامههای منظم و همهجانبه برای آگاهی شهروندان به راه بیندازیم تا آیتمهای مختلف زباله اعم از پلاستیک و لاستیک، کاغذ، کارتن و الیاف سلولزی، شیشه و فلزات و زباله تَر در آشپزخانه منازل از هم تفکیک شود.
روشن است که هر کدام از آیتمهای گفتهشده راه خود را خواهند رفت و به مسیر بازیافت و نه مسیر دفن و دپو یا زبالهسوز هدایت خواهند شد و در این مرحله شرکتهای دانشبنیان هم میتوانند در تبدیل زباله تَر به کود زیستی فعالیت کنند.
مدیریت پسماند همین است نه برگزاری جلسه، قول و وعده دادن و ایجاد لندفیل و افتتاح زبالهسوز.
عذاب وجدان در حمام
دوش آب گرم بعد از یک روز کاری که عبور از خیابان، هیاهو و شلوغیهایش کلی رنگ و روی آدم را(پس از تخریب خاموشِ ریهها) سیاه میکند، چه اتفاق خوشایندیست. تصور کنید که این دلخوشی محبوب را ناگهان یا حتی یواشیواش از دست بدهیم! چه حسی به ما دست میدهد ؟
تشنهلب در هوای آلوده میمیریم
برای اینکه مخاطب این نوشتار متوجه عمق گرمایش جهانی و تغییرات اقلیم باشد لازم است یادآور شویم تا همین چند سال قبل، جنگلهای منطقه الیت در مرزنآباد چالوس در آبانماه زیر نیم متر برف مدفون بود اما طی هفتههای اخیر که اسیر حریق شد، نه تنها برف و بارانی در منطقه نباریده بود بلکه برگهای خشک گیاهان مانند یک انبار باروت عمل کرد و در خدمت گسترش آتش درآمد.
«ایلیوشین» در وقت اضافه
قبول کنیم ما میزبان شایستهای برای میراث جهانی یونسکو نبودیم؛ ما مدیریت بحران را فقط در جلسهها بلدیم؛ در عمل هیچی بلد نیستیم؛ ما پدافند غیر عامل _این سازمان بلندآوازه دولتی_ را برای چه داریم وقتی اینهمه در برابر بلایای طبیعی و غیر طبیعی آسیبپذیریم و اقدامها نیز در وقت اضافه و بدون هزینههای نابودکننده، منتج به نتیجه نمیشود؟