تحلیل «تفکر» بر اظهارنظرهای متناقض درخصوص اَبَرچالش پسماند در مازندران؛
زبالهسوز در کوچه بُنبست
تناقضهایی که در سخن مدیران دیده و شنیده میشود که تنها به چند نمونه کوتاه آن در متن اشاره شد، حکایت از بیگانگی برخی از این مدیران با دانش اولیه مدیریت پسماند دارد و همچنین کاملاً گویا است که در زبالهسوز نیز مانند دفن و دپوی زباله و ایجاد لندفیل به بنبست رسیدهایم.
به گزارش تفکر، طی چند هفته گذشته که بحران زباله در بابل اوج گرفت و هنوز هم ادامه دارد، رییس محیطزیست شهرستان بابل گفت: مهمترین راهکار برای برونرفت از مشکل زباله بابل، راهاندازی زبالهسوز مرکز مازندران است. [تسنیم مازندران؛ 10 اسفند]
روز گذشته فرماندار ساری با بیان اینکه زبالهسوز گامی اساسی در مدیریت پایدار پسماند در مرکز استان است، گفت: روند احداث پروژه نیروگاه زبالهسوز ساری با سرعت بیشتری در حال انجام است. [مهر مازندران؛ 12 اسفند]
برخی اعضای شورای شهر ساری نیز برای منابع درآمد پایدار مرکز استان مازندران چشم طمع به زبالهسوز دارند تا زودتر افتتاح شود و زبالههای دیگر شهرهای استان و حتی کشور را بیاورند کنار شهرک صنعتی آقامصطفی خمینی و بسوزانند و پول بگیرند و یک لحظه با خود فکر نمیکنند وقتی گاز مورد نیاز در مقاطعی از سال برای مراکز تولیدی قطع میشود و مدارس و ادارات از خوف افت فشار گاز، هفتگی تعطیل میشود، با کدام سوخت قرار است این زبالهها سوزانده شود جز مازوت و با مازوتهایی خارج از استاندارد، تکلیف آلودگی هوا چه میشود !
از طرف دیگر «مهدی یونسی رستمی» در نشست مشترک با نمایندگان مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری با موضوع پسماند که در دفتر نماینده ولی فقیه برگزار شد، گفت: در ارتباط با تجهیزات زبالهسوز ساری به ما دروغ گفتند و قراردادی شبیه عهدنامه ترکمنچای منعقد شده که نه راه پیش داریم و نه راه پس!
وی در ارتباط با زباله سوز نوشهر نیز هشدار داد: معضل آلودگی کارخانه زبالهسوز نوشهر هم جدی است. [فارس مازندران؛ 9 اسفند 1403]
معاون سازمان حفاظت محیطزیست کشور در نشت خبری خود بهمناسبت هفته هوای پاک -دو ماه قبل- گفته بود: زبالهسوزهایی که برای مازندران خریداری و نصب کردند مناسب شرایط مرطوب منطقه نبود و الان در شهری مانند نوشهر به علت رطوبت بالا، زبالهسوزها درست کار نمیکنند. [پایگاه اطلاعرسانی سازمان حفاظت محیطزیست کشور]
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران نیز درخصوص آلودگی هوای مازندران گفت: نیروگاه نکا بهعنوان اصلیترین منبع آلایندگی هوا در مازندران به اندازه کل سوخت فسیلی که در استان مصرف میکنیم مازوت میسوزاند و متاسفانه مازوت مصرفی در این نیروگاه هم کیفیت پایینی دارد. [ایرنا مازندران؛ 12 اسفند]
برابر مجموعه اظهارات نقل شده، تنها امید برخی مدیران برای حل ابرچالش زباله در استان مازندران، زبالهسوز است آن هم زبالهسوزی که مناسب آب و هوای مرطوب مازندران نیست، تا امروز هزینهای چند برابر هزینه واقعی روی دست استان گذاشته است، سوخت آن مازوت است و مازوت مصرفی در مازندران نیز خارج از استاندار است و آلایندگی بالایی دارد و بدتر از همه مشخص نیست پس از افتتاح، مانند زبالهسوز نوشهر چه اندازه کارایی داشته باشد.
تناقضهایی که در سخن مدیران دیده و شنیده میشود که تنها به چند نمونه کوتاه آن اشاره شد، حکایت از بیگانگی برخی از این مدیران با دانش اولیه مدیریت پسماند دارد و همچنین کاملاً گویا است که در زبالهسوز نیز مانند دفن و دپوی زباله و ایجاد لندفیل به بنبست رسیدهایم و چارهای نداریم جز اینکه با یک پارادایمشیفت عاقلانه، به سمت تفکیک زباله از مبدأ حرکت کنیم که تنها راه مقابله با ابرچالش پسماند است و آن هم باید با آگاهی و همراهی آحاد شهروندان باید اجرا شود.

عذاب وجدان در حمام
دوش آب گرم بعد از یک روز کاری که عبور از خیابان، هیاهو و شلوغیهایش کلی رنگ و روی آدم را(پس از تخریب خاموشِ ریهها) سیاه میکند، چه اتفاق خوشایندیست. تصور کنید که این دلخوشی محبوب را ناگهان یا حتی یواشیواش از دست بدهیم! چه حسی به ما دست میدهد ؟
تشنهلب در هوای آلوده میمیریم
برای اینکه مخاطب این نوشتار متوجه عمق گرمایش جهانی و تغییرات اقلیم باشد لازم است یادآور شویم تا همین چند سال قبل، جنگلهای منطقه الیت در مرزنآباد چالوس در آبانماه زیر نیم متر برف مدفون بود اما طی هفتههای اخیر که اسیر حریق شد، نه تنها برف و بارانی در منطقه نباریده بود بلکه برگهای خشک گیاهان مانند یک انبار باروت عمل کرد و در خدمت گسترش آتش درآمد.
«ایلیوشین» در وقت اضافه
قبول کنیم ما میزبان شایستهای برای میراث جهانی یونسکو نبودیم؛ ما مدیریت بحران را فقط در جلسهها بلدیم؛ در عمل هیچی بلد نیستیم؛ ما پدافند غیر عامل _این سازمان بلندآوازه دولتی_ را برای چه داریم وقتی اینهمه در برابر بلایای طبیعی و غیر طبیعی آسیبپذیریم و اقدامها نیز در وقت اضافه و بدون هزینههای نابودکننده، منتج به نتیجه نمیشود؟