یادداشت «تفکر» پیرامون غُربتِ کتاب در هیاهوی برنامه‌های «هفته کتاب‌خوانی»
جویدن آدامس خروس و حل مسأله جبر !
به گزارش تفکر، از ۲۴ تا ۳۰ آبان امسال مانند هر سال هفته کتاب و کتاب‌خوانی است و شاهد برنامه‌های نهادهای فرهنگی چون اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش، شهرداری‌ها و همچنین اداره‌کل کتاب‌خانه‌های استان هستیم؛ از برگزاری نمایشگاه و تخفیف ویژه تا رونمایی از کتب تازه منتشرشده توسط چهره‌های شناخته‌شده استان و برخی برنامه‌های فرهنگی دیگر.
البته هر کدام از این اقدام‌ها، لازم است و می‌تواند دری باز کند به سوی تقویت فرهنگ کتاب‌خوانی. هرچند از مدیران، مردان و زنانی که در اجرای این ویژه‌برنامه‌ها دخیل هستند، قدردانی می‌کنیم اما باور داریم این باب، در حقیقت دریچه‌ای ناچیز است و به سرانه نرخ مطالعه در میان شهروندان -که برابر بسیاری از آمارهای رسمی، پایین است- عدد چشم‌گیری اضافه نمی‌کند.
توقع این است که در هفته کتاب و کتاب‌خوانی، مدیرانِ نهادهای فرهنگی از اقتصاد ناپایدار و معیشت ناگواری بگویند که بر گُرده فرهنگ چنبره زده و توانِ تفکرِ فرهنگی را از جامعه گرفته است.
انتظار می‌رود مدیران حوزه فرهنگ که دغدغه سرانه پایین مطالعه دارند بر سرِ مدیران سیاسی نهیب بزنند که تا اوضاع اقتصاد چنین است و قیمت کتاب چنان، جایی برای کتاب و کتاب‌خوانی در سبد خرید ماهانه خانوار وجود ندارد؛ همان‌گونه که ازدواج یا داشتن سه‌چهار فرزند از سیاهه‌ی اولویت‌های بسیاری از جوانان و زوج‌های امروز حذف شده است؛ همان‌گونه که آسیب‌هایی چون طلاق که برابر آخرین آمار رسمی سازمان ثبت احوال کشور، طی ۶ ماهه نخست سال جاری در استان مازندران، یک طلاق از هر ۲ ازدواج بوده است و اختلافات خانوادگی در بستر جامعه تنوره می‌کشد.
مدیران فرهنگی و سیاسی و همچنین نمایندگان و سیاست‌سازانی که برای اقتصاد و معیشت مردم نسخه‌های ناشیانه می‌پیچند، باید بدانند که نیازهای انسان، اولویت‌هایش را جابه‌جا می‌کند و انسانی که در تأمین حد متوسطی از رفاه و منزلت خود و خانواده‌اش مانده است، اساساً به مطالعه، محیط‌زیست، منابع طبیعی و خشک شدن میانکاله فکر نمی‌کند چه رسد به این‌که بخواهد سهمی برای خود درنظر بگیرد و گامی برای جبران این خسارت‌ها بردارد.
هفته کتاب و کتاب‌خوانی است و همه مدیران باور دارند نرخ مطالعه در بین شهروندان حتی دانشجویان و دانش‌آموزان که باید با کتاب بخوابند و کنار کتاب بیدار شوند، بسیار پایین است و ما قدردان هستیم از این‌که این بدیهیات از سوی مدیران انکار نمی‌شود؛ اما روبانِ قرمز را قیچی زدن و چندین و چند برنامه در هفته کتاب داشتن، همان اندازه بر افزایش نرخ مطالعه موثر است که جویدن آدامس خروس بر حل مسأله جبر !